Şehir hastanelerinin daha yatırım aşamasında yol açtığı zarar 58,0 milyar TL 

Şehir hastanesi kamu özel ortaklığı projesidir.

Kamu özel ortaklığında devlet araziyi verir, inşaat firması arazi üzerine hastane kompleksini, otoparkları, sözleşmesine göre AVM’yi, oteli kendi kaynaklarıyla yapar. İnşaat tamamlanınca devlet hastanede 25, 50 yıl kiracı olur. Süre bitiminde duruma göre sözleşme yenilenebilir.

Hastanenin bakım onarım masraflarını devlet karşılar; temizlik, yemekhane, bilgi işlem, otopark, tıbbi görüntüleme ve laboratuvar gibi hizmetleri özel sektörden, çoğunlukla da inşaatı yapan firmadan satın alır.

Bu, inşaat ve finansman tekelleri açısından çok karlı bir düzendir. Bu düzeni ülkemizde AKP kurdu.

Şehir hastanelerinin maliyeti

Şehir hastaneciliği bizde 2010’larda popülerleşti. Devlet hastane yatırımcılığından tamamen vazgeçerek, araya firmaları soktu. O dönemde Rönesans, Akfen gibi holdingler öne çıktılar.

Kalkınma Bakanlığı’nın 2015 yılı Kamu Özel İşbirliği Raporu’nda, planlaması yapılmış 15 tane şehir hastanenin toplam maliyeti 8.434.727.379 Dolar, yani (2020 yılı Eylül ortası Dolar kuruyla -7,5TL-) 63.260.455.363 TL olarak veriliyordu, hastane başına maliyet 4,2 milyar TL oluyordu.(1)

Sözü edilen 15 şehir hastanesinin toplam yatak sayısı 25.044 idi.(2)

Sağlık Bakanlığı’nın pazarlık usulüyle ihale ettiği hastanelerin maliyeti

Şehir hastanelerine maliyet konusunda yöneltilen eleştiriler artınca, bir de şehir hastanelerine yapılan kira ödemeleri daha ilk birkaç yıl içinde Sağlık Bakanlığı bütçesinin %20’sine ulaşınca, AKP 2020 yılı başında kamu özel ortaklığı modelinden vazgeçerek ihale usulüne, yani klasik devlet hastanesi modeline geri döndü.

Sağlık Bakanlığı bu karar doğrultusunda 2020 yılında, finansmanı genel bütçeden karşılanmak üzere yeni hastanelerin ihalesini yaptı.

Örneğin 950 yataklı Aydın hastanesi 976.400.000 TL’ye Kalyon İnşaat-Zen Yapı ortaklığına (3); 900 yataklı Trabzon hastanesi 1.099.900.000 TL’ye Kalyon İnşaat’a (4) Eylül 2020’de ihale edildiler.

Şehir hastaneleriyle devlet hastaneleri arasındaki maliyet farkı 

Kamu özel ortaklığıyla projelendirilen şehir hastanelerinin maliyeti ile pazarlık usulüyle ihale edilen hemen hemen aynı yatak kapasitesindeki devlet hastaneleri arasında büyük maliyet farkı var.

Örneğin 1.038 yataklı Elazığ şehir hastanesinin maliyeti 2.315.673.360 TL iken, 950 yataklı Aydın hastanesininki yalnızca 976.400.000 TL.(1,3).

Kalkınma Bakanlığı’nın 2015 yılı raporunda adı geçen 15 şehir hastanesi için yatak başına ortalama maliyet 2.525.973 TL iken, ihaleleri pazarlık usulüyle Eylül ayında gerçekleştirilen devlet hastanelerinde 1.112.324 TL. Aradaki fark 1.413.649 TL. 

Bazı şehir hastaneleri ile devlet hastanelerinde maliyet

	Yatak sayısı	Toplam maliyet  (TL)	Yatak başına maliyet  (Eylül 2020, TL)
Bilkent şehir	3.810	8.150.022.000	2.196.180
Isparta şehir	810	1.979.872.043	2.622.347
İkitelli şehir	2.682	9.246.125.115	3.447.473
Adana şehir	1.550	5.103.392.295	3.292.511
Aydın devlet	950	976.400.000	1.027.789
Trabzon devlet	900	1.099.900.000	1.222.111

 AKP ülkemizi ne kadar zarara soktu?

Devam eden inşaatlar tamamlandığında şehir hastaneleri 41.000 yatak kapasitesine ulaşmış olacak.

Şehir hastanelerinin yatak başı maliyetinin devlet hastanelerinin yatak başı maliyetinden 1,41 milyon TL daha fazla olduğu dikkate alındığında, 41.000 yatakta ortaya çıkan toplam maliyet farkı 58,0 milyar TL, yani (Eylül 2020 Dolar kuruyla) 7,73 milyar Dolar eder.

58,0 milyar TL inşaat patronlarının kazancı, halkımızın zararıdır.

 

 

1- http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/10/D%C3%BCnyada-ve-T%C3%BCrkiyede-Kamu-%C3%96zel-%C4%B0%C5%9Fbirli%C4%9Fi-Uygulamalar%C4%B1na-%C4%B0li%C5%9Fkin-Geli%C5%9Fmeler-2015-.pdf

2- https://sygm.saglik.gov.tr/TR,33960/sehir-hastaneleri.html

3-https://www.sozcu.com.tr/2020/yazarlar/cigdem-toker/yeni-hastane-ihaleleri-ne-soyluyor-6043187/

4-https://www.sozcu.com.tr/2020/yazarlar/cigdem-toker/trabzon-sehir-hastanesindeki-sapma-6053460/